#ร่วมสมัยนำมาเล่า ศาลา ตัวบ่าง กอจ๊าน TUA-BANG KO-CHAN ในงาน Thailand Biennale Phuket 2025
ร่วมสมัยนำมาเล่า ศาลา ตัวบ่าง กอจ๊าน TUA-BANG KO-CHAN ในงาน Thailand Biennale Phuket 2025
🗓🗓29 พฤศจิกายนนี้ การเดินทางจากทั่วทุกมุมโลกกำลังจะมาบรรจบกันในพิธีเปิดงานมหกรรมศิลปะร่วมสมัย นานาชาติ Thailand Biennale Phuket 2025 ที่บริเวณสวนสาธารณสะพานหิน จังหวัดภูเก็ต ซึ่งนอกจากหมุดหมายในการชมผลงานของ 65 ศิลปินหลักแล้ว ภายในงานยังมีงานศิลปะคู่ขนานและศาลาจัดแสดงผลงานที่ผสมผสาน งานสถาปัตยกรรม ศิลปกรรม เเละงานออกเเบบชุมชนเมืองเข้าไว้ด้วยกัน เพื่อสื่อสารเรื่องราวความเป็นนิรันดร์ของชุมชนเมืองภูเก็ต ผ่านวิถีชีวิตที่ใช้เรือกอจ๊าน ศาลา “ตัวบ่าง กอจ๊าน” สื่อความหมายด้วยคุณค่าในภาษาถิ่นเก่าแก่ของภูเก็ต “ตัวบ่าง” เป็นภาษาท้องถิ่นที่เเปลว่า “อวน” ส่วน “กอจ๊าน” มาจากชื่อเรือ เรือท้ายเป็ดที่ใช้ลากแหอวนชายฝั่ง โดยได้รับวิถีชีวิตนี้มาจากชุมชนคนจีนฮกเกี้ยนในปีนัง เเละสิงค์โปร์ ซึ่งรากศัพท์ของกอจ๊าน ก็เป็นภาษาจีนฮกเกี้ยนที่เเปลว่า “แหอวน” เช่นกัน
🚩🚩พงศกร อ้นประดิษฐ สถาปนิก-นักออกแบบชุมชนเมือง เเละทีมอัตตา สตูดิโอ เปิดเผยว่า มุมมองของผมในการทำงานสถาปัตยกรรม ผมเชื่อว่า ความยั่งยืนเริ่มต้นจากคน เพราะต้นตอความไม่ยั่งยืนนั้นเกิดจากคน
เราเชื่อในแก่นของงานสถาปัตยกรรมที่มีมากกว่ามิติด้านความสวยงาม เเต่สถาปัตยกรรมควรเป็นตัวเชื่อมมนุษย์ไปเข้าหาธรรมชาติ สร้างสรรค์ที่ว่างที่สร้างความสัมพันธ์ ระหว่าง คน ครอบครัว สัตว์เลี้ยง ต้นไม้ ชุมชน เเละธรรมชาติ เพื่อให้เกิดงานสถาปัตยกรรมที่ดีต่อคน ดีต่อชุมชน และดีต่อโลก ดังนั้นสถาปัตยกรรมที่ดีควรมีหน้าที่เชื่อมโยงประสาน ระหว่างคน-สัตว์-ต้นไม้-ธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม ให้ผสานกลมกลืนอยู่ร่วมกันได้อย่างดี สถาปัตยกรรมที่ดีจึงสามารถสร้าง สุขภาวะที่ดีและสร้างความสุขให้เกิดขึ้นในชีวิตคนได้เช่นกัน
➡️➡️จุดเริ่มต้นงาน ตัวบ่าง กอจ๊าน เป็นผลงานที่ ATTA STUDIO ซึ่งเป็นกลุ่มสถาปนิกท้องถิ่นในจังหวัดภูเก็ต เริ่มขึ้นจากโครงการที่ได้รับเชิญจากสสส. เเละ Healthy Space Forum ให้ร่วมทำ Workshop กับคนในชุมชน เเละเทศบาลนครเมืองภูเก็ต เพื่อปรับปรุงพื้นที่ชุมชนริมคลองบางใหญ่ ให้เป็นพื้นที่ส่งเสริมกิจกรรมเชิงสุขภาพเเก่ชุมชน เเละส่งเสริมการท่องเที่ยว เนื่องจากคลองบางใหญ่ เป็นสายน้ำที่มีความสำคัญต่อย่านเมืองเก่าภูเก็ต ทั้งในด้านวัฒนธรรม การตั้งถิ่นฐาน และวิถีชีวิตของผู้คน ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน จึงนำอัตลักษณ์ทางประวัติศาสตร์และวิถีชีวิตดั้งเดิมของชุมชนมาประยุกต์ใช้ในการปรับปรุงพื้นที่ริมคลองบางใหญ่
📣สำหรับผลงานศาลาที่จัดแสดงในงาน Thailand Biennale Phuket 2025 จึงเป็นงานสถาปัตยกรรมจากแหอวน ATTA STUDIO ที่ผสมผสานระหว่างงาน สถาปัตยกรรม – แหอวน – ศิลปะ – วิถีชีวิต – ธรรมชาติ เพื่อให้ผู้คนสัมผัสวัสดุจากวิถีชีวิตชาวประมงชายฝั่งของชุมชนริมคลองบางใหญ่ โดยใช้โครงสร้างพื้นฐานคล้ายเดิมและออกแบบดัดแปลงเพิ่มเติมให้เป็นงาน Installation Art เล่าร้อยเรียงเรื่องราวการตั้งถิ่นฐานเเละวิถีชีวิตชุมชนริมคลองบางใหญ่ จังหวัดภูเก็ต ในอดีตที่มีวิถีชีวิตการทำประมงชาวฝั่ง ใช้เรือไม้ท้ายเป็ดไว้ทอดเเหลากอวนเล็ก เพื่อจับปลาเลี้ยงชีพ ช่วยให้เข้าใจถึงการตั้งถิ่นฐานเดิมของชุมชนเมืองภูเก็ต ผ่านเรือกอจ๊านจำลองซึ่งเป็นเรือประมงที่มีเอกลักษณ์ เฉพาะถิ่นของจังหวัดภูเก็ต
📣📣ด้านการออกแบบเชิงสัญลักษณ์ ทิศตะวันออกทำสัญลักษณ์รูป Infinity สื่อถึงความเจริญรุ่งเรืองที่ยั่งยืนแบบนิรันดร์ของภูเก็ต ที่ผ่านความรุ่งเรืองหลายยุคสมัยทั้งยุคการทำเหมืองแร่ ยุคการท่องเที่ยว และกำลังก้าวไปสู่ยุคของการรักษาธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ส่วนด้านทิศตะวันตกแสดงด้วยสัญลักษณ์ของมังกร ซึ่งชาวภูเก็ตสมัยโบราณมีความเชื่อว่าเกาะภูเก็ตมีรูปร่างเป็นมังกร ซึ่งแสดงถึงมุมมองการตั้งถิ่นฐานที่มีการผสมผสานทั้งชุมชนจีน และคนไทยในท้องถิ่นเดิมเข้ากันอย่างกลมกลืน แห และเชือกอวน คือเส้นสายที่ร้อยเรียงวิถีชีวิต เชื่อมโยงชีวิตคนกับธรรมชาติ การทำมาหาเลี้ยงชาติกับธรรมชาติที่ต้องการการรักษาสมดุล-พึ่งพา ไม่เอาเปรียบธรรมชาติจนเกินพอดี สีแดงที่เลือกใช้ คือสีแดงเฉดเดียวที่ทาเรือประมงเพื่อความโดดเด่นเห็นชัดล่องหาปลาอย่างปลอดภัย
🚩🚩จากงานศิลปะ สู่โครงสร้างศาลาชุมชน งานสถาปัตยกรรมจากแหอวนในครั้งนี้ ภายหลังการจัดแสดงในมหกรรมศิลปกรรมนานาชาติร่วมสมัย Thailand Biennale Phuket 2025 เสร็จสิ้นลงในวันที่ 30 เมษายน 2569 จะนำโครงสร้างไปใช้เป็นศาลาชุมชนเพื่อเป็นพื้นที่ใช้สอยซึ่งเป็นประโยชน์ต่อชุมชนริมคลองบางใหญ่ต่อไป และก่อให้เกิดการใช้วัสดุหมุนเวียนตามหลักการ Circular Design อีกด้วยครับ
🙏🙏🙏ขอขอบคุณ พงศกร อ้นประดิษฐ สถาปนิก-นักออกแบบชุมชนเมือง เเละทีมอัตตา สตูดิโอ
